Polonya’daki yüksek teknoloji
René: "Polonya’da yüksek teknolojiye sahip seralar son yıllarda ciddi oranda arttı. Burada maliyet fiyatı çok düşük ve tüketim yüksek. İş yapma cesareti gösteren büyük şirketler ortaya çıktı. Mularski mesela, özel aydınlatma olanağı sunuyor. O gelişme burada sürüyor. Citronex, pembe domatesler konusunda çok iş yapıyor ve kendi markasını Polonya süpermarketi Bidronka’da satıyor. Bidronka’nın toplam alanı 300 ila 400 hektar ve bunun 20 hektarı, yetiştiriciliğe ayrılıyor” şeklinde konuşuyor. René, Polonya’daki pazarın toplamda yaklaşık 50 ila 60 hektar civarında olduğunu tahmin ediyor.
Her ne kadar René asıl sıkıntının önümüzdeki birkaç yıl içinde karşımıza çıkacağını beklese de Avrupalı meslektaşları gibi bu yetiştiriciler de enerji fiyatlarının keskin bir şekilde artması nedeniyle zorluklarla karşı karşıya kalıyor. “Polonya’da bahçe tarımı, %70-80 oranında kömüre dayalı ve bu büyük bir sıkıntı olacak. Üreticiler, yüksek enerji fiyatlarından muzdarip, -Hollanda’daki dört ila beş katı artıştan değil, ama geçtiğimiz Ocak’a kıyasla iki katına çıkan enerji fiyatlarından- ama esas sıkıntı, kömürden diğer kaynaklara geçiş yapmakta yatıyor. Polonya, AB ile bir anlaşma imzaladı ve 2030’a kadar kömür santrallerine alternatifler bulacak ya da karbondioksit salınımlarını düşürecek.”
Pembe domatesler
René, son beş yıldır Axia firması adına Polonya’yı ziyaret ediyor ve kısmen meslektaşı Kasia’nın çabaları sayesinde Polonya’daki çeşitliliği sıklıkla keşfediyor. Bu hafta, Polonyalı üreticilerin, genç domates bitkilerinin ne yaptığını ve tavsiye ya da yardıma ihtiyaç duyup duymadıklarını görmek için gerçekleştireceği bir gezi de programda yer alıyor. René: "Pembe domateslerin düzeyi burada çok yüksek. Polonya’da tutunacak bir zemin edinmek istiyorsanız ürün yetiştirmeniz gerekiyor. Bunun için ayrı bir programımız var ve önümüzdeki yıllarda piyasayı bununla fethetmeyi umuyoruz." Pembe kokteyl ve mini cherry domatesler, bir süredir Axia’nın ürün gamında yer alıyor. Şirket şimdilerde 170 gramlık ilk pembe domatesi piyasaya sürüyor. René: "Etli içi dolgun domatesler, burada büyük bir pazar” diyor.
René açısından kayda değer gelişmelerden biri de, fuarda plastik örtülü serası olan birçok üreticinin melez çeşitler hakkında soru sorması olmuştur. René: "Bölgede kendi satışlarını yapan üretici sayısı, hala devam etmekle beraber ciddi oranda düşüş sergiledi. Ancak, teknoloji büyümeyi sürdürecektir. Şu an yüksek teknolojili cam sera yetiştiriciliğine odaklanmaktayız. Ancak plastik örtülü seralardan gelen talep çok güçlü olduğu için, ısıtma sisteminin bulunmadığı pazara yönelik olarak İspanya’da yetiştirdiğimiz çeşitlerin Polonya’da da kullanılıp kullanılamayacağına kesinlikle bakmamız gerekiyor. Şirketimizin avantajı da bu: Axia içinde hızla dönüşüm sağlayabiliriz” diyor.